Zwangerschap is geen ziekte. Maar er zijn enkele veelvoorkomende (en volkomen normale) bijverschijnselen waar je op moet letten.

Index

Tijdens de zwangerschap verandert je lichaam op schijnbaar onmogelijke manieren van vorm en de zwangerschapshormonen slaan op hol en veroorzaken een heleboel bijwerkingen. De meeste zijn gênant, vervelend of licht ongemakkelijk. Meestal zijn ze geen reden tot ernstige bezorgdheid en houden ze op zodra de baby er is. We gaan het hebben over:

Wanneer beginnen eerste zwangerschapssymptomen meestal? 

Dat verschilt per vrouw. Sommige vrouwen merken de vroege symptomen, zoals gevoelige borsten, al twee weken na de bevruchting en doen binnen enkele dagen een zwangerschapstest. Bij anderen beginnen de eerste zwangerschapssymptomen in de vierde week na de bevruchting. In sommige gevallen voel je pas bovenstaande symptomen als je verwachte menstruatie duidelijk uitblijft, of zelfs nog later.

Wat zijn de eerste zwangerschapssymptomen?

Er is een lange lijst met de meest voorkomende zwangerschapssymptomen. Ze zijn bijna allemaal normaal. Niet alle zwangere vrouwen ervaren ze allemaal (behalve dat je niet meer ongesteld wordt) maar de meeste zullen er wel een paar opmerken. En er zijn genoeg beproefde manieren om met de gevolgen om te gaan.

Gemiste menstruatie 

Een gemiste menstruatie kan een van de eerste tekenen van zwangerschap zijn. Maar het betekent niet altijd dat je zwanger bent. Er kunnen veel andere redenen zijn als je niet ongesteld wordt. De enige manier om het zeker te weten is door een zwangerschapstest te doen, deze test het hormoon hcg dat in urine zit. Als de test positief is, laat je dan zo snel mogelijk controleren door je verloskundige of gynaecoloog om het resultaat te bevestigen en je zorgtraject te regelen.

Je moe voelen

Je moe voelen komt vaak voor in beginnende zwangerschap en kan een eerste teken zijn. Misschien is het de natuurlijke manier om je te vertellen dat je het rustiger aan moet doen. Misschien komt het doordat je dat kleine mensje in je voedt, waardoor je extra voeding nodig hebt om overeind te blijven. En terwijl je baby groeit, draag jij ook al dat extra gewicht.

Gevoelige borsten 

Tere, gezwollen borsten zijn een van de meest voorkomende zwangerschapssymptomen, net als de pijn bij een normale menstruatiecyclus. Tijdens de zwangerschap kan het ongemak na verloop van tijd toenemen en je kunt ook merken dat je borsten er anders uitzien en anders aanvoelen. Het kan ook dat de tepelhoven donkerder worden en er kunnen kleine adertjes en knobbeltjes verschijnen op je borsten en tepels. Deze worden Montgomery tuberkels genoemd en zijn bedoeld om je tepels te smeren en klaar te maken voor borstvoeding. Nog zo'n slim trucje van de natuur!

Constipatie 

Het is helemaal niet ongewoon dat je last krijgt van constipatie als je zwanger bent. De meest waarschijnlijke oorzaak is een verandering in de hormoonspiegels, maar het kan ook komen door geneesmiddelen, supplementen (vooral bepaalde ijzersupplementen) of gewoon te weinig vezels in je voeding.

Wat je kan doen tegen constipatie:

  • Verhoog je dagelijkse inname van vezels die je vindt in volkorenbrood, volle granen, peulvruchten en vezelrijke groenten en fruit (bij voorkeur met schil).
  • Zorg voor voldoende beweging.
  • Drink veel water.

Constipatie kan ongemakkelijk zijn, maar probeer te voorkomen dat je moet persen als je op de wc zit. Bewaar het persen voor later! Persen is niet schadelijk voor je baby, maar kan aambeien veroorzaken. Tip om je te ontlasten als je zwanger bent: leun zo ver voorover als je buik toelaat, haal lang en diep adem en ontspan je!

Ochtendmisselijkheid of aanhoudende misselijkheid

De gevreesde ochtendmisselijkheid! Hier heeft iedereen wel eens van gehoord! Waarom het zo wordt genoemd is een raadsel, want het kan op elk moment van de dag optreden en dat gebeurt ook vaak. Aanhoudende misselijkheid is dus een betere term.

De oorzaak is onbekend, maar zoals zoveel van de geneugten van zwangere vrouwen, is het waarschijnlijk te wijten aan het hormonale veranderingen. Het begint meestal rond week 6 en het zou tegen week 14 over moeten zijn, maar kan ook de hele zwangerschap blijven.

Niet elke vrouw heeft last van misselijkheid, bij de meesten is het mild, maar bij een enkeling kan het ernstig genoeg zijn voor een ziekenhuisopname. Je ongeboren kindje zal er geen last van hebben, maar als je zwangerschapssymptomen kwaaltjes ernstig zijn, het braken lang aanhoudt, je gewicht verliest of je op een of andere manier zorgen maakt, is het een goed idee om met een gezondheidsdeskundige te praten.

Wat kun je doen tegen ochtendmisselijkheid en aanhoudende misselijkheid?

  • Drink voldoende - uitdroging kan misselijkheid verergeren.
  • Frisdrank en gemberbier of een gemberachtig aftreksel kunnen beter helpen dan gewoon water.
  • Eet weinig en vaak.
  • Vermijd een lege maag of een te volle maag.
  • Vermijd rijk, vet of gekruid voedsel.
  • Als de geur van koken je misselijk maakt, eet dan iets kouds. Boterhammen, salades of gewone koekjes zijn allemaal goede manieren om bij te tanken.

Wanneer moet ik me zorgen maken over ochtendmisselijkheid? 

Voor de meeste vrouwen is ochtendmisselijkheid onaangenaam, maar niet iets om zich zorgen over te maken. Een heel klein aantal vrouwen heeft last van overmatig en langdurig braken, wat 'hyperemesis' of zwangerschapsbraken wordt genoemd. Als dit niet behandeld wordt, is het niet alleen vermoeiend maar leidt het ook tot uitdroging. Dus als je je zorgen maakt, ga dan naar je huisarts.

Vaker plassen

Plassen als je zwanger bent kan het voelen alsof je het heel vaak doet! Plotseling wordt het heel belangrijk om binnen het bereik van een toilet te blijven.

In het begin van de zwangerschap komt vaker urineren door hormonale veranderingen, maar later in de zwangerschap komt het doordat de groeiende baby op je blaas drukt. Later kan het ook moeilijker worden om je blaas volledig te legen, waardoor je vaker naar het toilet moet.

In de laatste weken van je zwangerschap kun je urine gaan lekken als je hoest, niest of iets optilt. Dit komt omdat je hormonen druk bezig zijn geweest om je bekkenbodem zachter te maken in voorbereiding op de grote dag en door de toegenomen druk van je nog grotere baby.

Wat kun je doen aan vaker plassen?

Het is nooit te vroeg om te beginnen met bekkenbodemoefeningen. Begin ermee als je zwanger bent en als je het je hele leven volhoudt, is het de beste manier om problemen met je continentie te voorkomen als je ouder wordt.

Laat je niet verleiden om minder te drinken. Je moet gehydrateerd blijven.

Wanneer moet ik me zorgen maken?

Meer urineren tijdens de zwangerschap is heel normaal. Maar pijn of een branderig gevoel tijdens het plassen, kan een teken van een infectie zijn en dan is het tijd om met een arts te praten.

Rugpijn 

Het is bijna vanzelfsprekend dat je tijdens je zwangerschap last krijgt van rugpijn. Dat is niet verwonderlijk, want je draagt al dat extra gewicht op een onhandige plek, je wervelkolom is uit het lood geslagen en je houding is veranderd. Het hormoon zorgt er voor dat je gewrichtsbanden losser en zwakker zijn geworden en dat je meer water vasthoudt. Je zult waarschijnlijk merken dat je rugpijn 's nachts erger is en je broodnodige slaap kan verstoren.

Wat kan je doen om rugpijn te voorkomen of te verlichten?

  • Vermijd zwaar tillen en huishoudelijk werk. Dit is jouw kans om te delegeren!
  • Vermijd langdurig staan.
  • Neem regelmatig rustpauzes met je benen hoger dan je hoofd.
  • Probeer een goede lichaamshouding aan te houden.
  • Ga rechtop zitten in stoelen met een goede rugleuning.
  • Gebruik je core. Span je buikspieren aan als je actief bent, vooral tijdens het lopen of tillen.
  • Neem even de tijd. Probeer rechtop te staan en strek je ruggengraat. Zorg ervoor dat je ademt terwijl je dat doet!

Brandend maagzuur of zure reflux 

Tijdens de vroege zwangerschap maken dezelfde hormonale veranderingen die al je spieren losmaken voor de grote gebeurtenis, ook de klep tussen je maag en slokdarm zwakker. Daardoor kan maagzuur terug naar boven komen en zure reflux en een opgeblazen gevoel veroorzaken. (Later zal de druk van je groeiende baby hetzelfde effect hebben).

Wat kun je doen tegen brandend maagzuur of een opgeblazen gevoel als je zwanger bent? 

  • Eet weinig, vaak en langzaam om je maag de kans te geven te verteren.
  • Vermijd bepaald voedsel (o.a. te vet, gebakken of gekruid).
  • Ga niet meteen liggen na het eten.
  • Slaap half rechtop, ondersteund door veel kussens.
  • Drink een glas melk voor je gaat eten.
  • Vermijd drinken tijdens de maaltijd.

Als dit niet helpt, vraag je arts dan om een maagzuurremmer voor te schrijven die veilig is voor aanstaande zwangere vrouwen.

Humeurwisselingen

Het ene moment ben je high, het andere moment woedend of in tranen. Je bent niet alleen! Wisselende stemmingen wijzen erop dat je zwanger bent. Die pieken en dalen kunnen worden veroorzaakt door vermoeidheid, stress en heel begrijpelijke zorgen over de impact die deze ingrijpende gebeurtenis op je leven zal hebben. Ook de fysieke ongemakken als je zwanger bent, kunnen je neerslachtig maken.

De wisseling in je hormonen tijdens de zwangerschap, vooral oestrogeen en het hormoon progesteron, kunnen een enorm effect hebben op je stemming. Oestrogeen is nauw verbonden met serotonine - het 'gelukshormoon' - dus het is geen verrassing dat schommelende niveaus je kunnen beïnvloeden.

Progesteron is het hormoon dat als je zwanger bent al je spieren laat ontspannen, klaar voor de grote push. Maar sommige vrouwen vinden dat een verhoogd progesterongehalte hen te ontspannen maakt, hen vertraagt en vermoeidheid veroorzaakt. Als je de hele tijd huilt tijdens een liefdesverhaal, is dat progesteron aan het werk!

Het enige wat je kunt doen is het accepteren, lief zijn voor jezelf en onthouden dat het niet blijvend is.

  • Praat erover met je partner, vrienden en familie.
  • Zoek contact met andere zwangere moeders.
  • Denk positief en blijf weg van op angst gebaseerde zwangerschapsgidsen.
  • Je hebt je slaap nodig, dus rust genoeg.
  • Probeer yoga of meditatie om te ontspannen.

Stemmingswisselingen zijn normaal tijdens de zwangerschap. Als de buien echter veel langer lijken te duren dan de hoogtepunten en je je meestal ernstig depressief of acuut angstig voelt, praat dan met je arts of verloskundige.

Andere tekenen en symptomen van zwangerschap 

Gezwollen ledematen en enkels 

Wist je dat 80% van de zwangere vrouwen ook last heeft van opgezwollen enkels, voeten en vingers? Dat komt omdat het lichaam tijdens de zwangerschap ongeveer 50% meer bloed en lichaamsvocht produceert om aan de behoeften van de groeiende baby te voldoen.

Soms verzamelt al dit extra vocht zich in de benen, vooral na het staan of bij warm weer, waardoor je vocht vasthoudt en je enkels en voeten opzwellen en soms ook je vingers. Je voelt je een beetje opgezet en zult het meer merken tegen het einde van de dag. Als je slaapt, neemt het meestal weer af.

Wat kun je eraan doen?

  • Vermijd lang staan.
  • Neem regelmatig rustpauzes met je voeten omhoog.
  • Dump de hakken en draag je meest comfortabele schoenen. Het maakt niet uit hoe ze eruit zien!

When should I be worried about swelling?

Zwelling kan een symptoom zijn van hoge bloeddruk of een ernstige aandoening die pre-eclampsie heet. Als je bang bent dat de zwelling ernstig is, zich op andere delen van je lichaam bevindt of niet afneemt als je rust, neem dan contact op met je arts.

Veranderingen in vaginale afscheiding

Meer vaginale afscheiding tijdens de zwangerschap is heel normaal en, verrassend genoeg, een goede zaak. Het is een natuurlijke manier om de vagina schoon te spoelen en te voorkomen dat infecties de baarmoeder binnendringen. Praat echter wel met uw huisarts of verloskundige als uw afscheiding onaangenaam ruikt, jeukt, pijn doet of als u pijn hebt bij het plassen. Het kan een teken van infectie zijn, waarbij vaginale spruw de meest waarschijnlijke diagnose is. Onwaardig, onaangenaam, maar behandelbaar.

Hunkeren naar eten

Pindakaasbuien. IJs met chilisaus. Pickles bij alles. Niemand weet waarom de meeste zwangere vrouwen bizarre eetwensen hebben.

Vaak gaat het om voedingsmiddelen die voedingsstoffen bevatten waarvan we juist meer nodig hebben. Zoals calciumrijke melk of sinaasappels (onze behoefte aan vitamine C verdubbelt tijdens de zwangerschap).

Voedselovergevoeligheid en een verhoogde reukzin 

De meeste zwangere vrouwen hebben het erover dat vertrouwd voedsel op een bepaald moment vreemd smaakt of ruikt, anders is of ronduit onaangenaam is. Het is niet ongebruikelijk dat je ineens voedingsmiddelen zoals thee, koffie of vlees niet meer lust en bepaalde geuren niet meer kan verdragen. Dit gaat meestal over naarmate je dichter komt bij de bevalling. Het is dus de moeite waard om probleemvoedsel een paar weken later opnieuw te proberen.

Bloedingen bij de innesteling

Lichte bloeding en lichte buikkramp kan een van de eerste symptomen van de zwangerschap zijn. Het komt ongeveer 1-2 weken na de eisprong en geslachtsgemeenschap. Dit specifieke type bloedingen wordt innestelingsbloeding genoemd. Ongeveer zes tot 12 dagen na de bevruchting nestelt de bevruchte eicel zich in het slijmvlies van de baarmoeder, wat lichte irritatie en bloedingen veroorzaakt. Het wordt gemakkelijk verward met het begin van een menstruatie, maar het kan ook een teken zijn dat je zwanger bent! Implantatiebloedingen zijn meestal roze of lichtbruin van kleur en te licht om een maandverband of tampon mee te vullen.

Tips om gezond te blijven tijdens de zwangerschap 

Gezond blijven tijdens de zwangerschap is ongeveer hetzelfde als gezond blijven op elk ander moment. Dezelfde basisregels zijn van toepassing!

  • Eet gezonde, evenwichtige voeding met veel vers fruit en verse groenten, vezels en eiwitten.
  • Vermijd cafeïne, tabak en alcohol.
  • Blijf gehydrateerd. Dit voorkomt een heleboel veelvoorkomende problemen, waaronder constipatie.
  • Blijf actief, stop niet met sporten alleen omdat je zwanger bent (maar raadpleeg altijd eerst je arts).
  • Zorg voor de juiste prenatale gezondheidszorg zodra je vermoedt dat je zwanger bent. Of zelfs al wanneer je plannen begint te maken.
  • Laat je regelmatig controleren door een zorgverlener.
  • Neem voldoende rust met je voeten omhoog en plan voldoende slaap in.
  • Zoek manieren om te ontspannen - schrijf je in voor een yoga- of meditatieles.

We wensen je een hele fijne en gezonde zwangerschap!

De informatie in dit artikel is alleen bedoeld als algemene informatie en is geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg een gekwalificeerde gezondheidsdeskundige voor persoonlijk advies.